Washington tuyên bố sẵn sàng tiết lộ cho Moscow những thông tin mật về lá chắn phòng thủ tên lửa được triển khai tại châu Âu, một động thái được cho là có thể giải quyết bế tắc đang tồn tại.
Sơ đồ mô tả lá chắn phòng thủ tên lửa của Mỹ tại châu Âu. Đồ họa: Hotnews |
Kế hoạch chia sẻ với Nga "dữ liệu mật" về lá chắn phòng thủ tên lửa lần đầu tiên được nhắc tới hồi tuần trước bởi Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Bradley Roberts, RIA Novosti đưa tin. Người phát ngôn Lầu Năm Góc, April Cunningham xác nhận điều này trong một bài viết được đăng trên tờ Kommersant của Nga hôm qua. Các quan chức Nga chưa bình luận gì về thông tin này.
Hiện chưa rõ dữ liệu nào có thể được tiết lộ cho Nga, nước lâu nay vẫn phản đối các kế hoạch của Mỹ trong việc triển khai lá chắn phòng thủ tên lửa ở Đông Âu, cụ thể là tại các nước Ba Lan, Romania và Cộng hòa Séc.
Nhà Trắng cho hay chương trình này nhằm đối phó với mối đe dọa tiềm tàng từ những quốc gia như Iran, nhưng Nga cho hay các tên lửa của nước này cũng sẽ bị tác động bởi lá chắn mà Mỹ muốn triển khai. Việc này sẽ làm mất thế cân bằng hạt nhân đã tồn tại từ sau thời Chiến tranh Lạnh.
Tháng 11/2011, Nhà Trắng được cho là tiến hành những cuộc đàm phán bí mật với Nga việc cung cấp thông tin về tốc độ đốt cháy của phiên bản cải tiến tên lửa SM-3, tên lửa đánh chặn chủ yếu của lá chắn tên lửa Mỹ cho tới năm 2020. Tuy nhiên, chính quyền Mỹ khi đó phủ nhận việc tiết lộ thông tin mật về tên lửa cho Nga.
"Nếu họ thực sự muốn tiết lộ dữ liệu về tốc độ của tên lửa, đó có thể sẽ là một số liệu tham khảo có tính chất quyết định đối với Nga", ông Alexander Khramchikhin, nhà nghiên cứu thuộc nhóm chuyên gia của Học viện Phân tích Quân sự và Chính trị tại Moscow.
Tốc độ của các tên lửa đánh chặn là điều duy nhất quân đội Nga cần biết để quyết định liệu lá chắn tên lửa Mỹ có thực sự là một mối đe dọa với các tên lửa của Nga hay không, ông Khramchikhin cho biết thêm.
Việc tiết lộ dữ liệu mật về tên lửa là chưa có tiền lệ nhưng không phải là không thể xảy ra, dù cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào cuối năm nay có thể ảnh hưởng tới kế hoạch chia sẻ thông tin. Các đối thủ đảng Cộng hòa vốn luôn chỉ trích đương kim Tổng thống Barack Obama, người đang tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai, về việc quá mềm mỏng trong các quan hệ với Nga.
Đàm phán Nga - Mỹ về lá chắn phòng thủ tên lửa không có được bước tiến nào trong năm ngoái, khi cả hai nước từ chối việc có bất cứ một nhượng bộ đáng kể nào. Tuy nhiên, vấn đề này sẽ được mang ra bàn bạc lại vào tháng 5 tới trong hội thảo quốc tế tại Moscow do Bộ Quốc phòng Nga tổ chức, và một hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Chicago, Mỹ, ngay sau đó.
Hà Giang