Đài BBC chạy tít: “Im tiếng về cáo buộc với ông Lê Đức Thúy”. Đó là cốt để đưa tin “ông Lê Đức Thúy làm Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam từ năm 1999-2007…” (và) … “Hơn một ngày sau khi báo chí Úc tái khẳng định nêu tên cựu Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ông Lê Đức Thúy trong vụ tai tiếng hối lộ của công ty Securency về in tiền Polymer, các cơ quan công quyền Việt Nam vẫn chưa có phản ứng gì”.Trong ngôn ngữ, ta từng nghe “lời nói là bạc, im lặng là vàng”. Ta cũng nghe “Đối với đàn bà, im lặng là thứ quần áo tốt nhất hạng” Rồi còn có lúc ta nghe “Im lặng là bạo lực”. Nhưng quanh đi quẩn lại, “Im lặng là vàng” vẫn là thứ của báu nhất hạng cho tất cả các hạng người.
Nguồn gốc của tục ngữ “lời nói là bạc, im lặng là vàng” nghe đồn là có từ thời cổ Hy Lạp. Các công trình nghiên cứu ngôn ngữ đều khẳng định “đúng là câu đó xuất phát từ cổ Hy Lạp… nhưng tìm ra cho đúng nguồn gốc thì thật là mù mờ.
Nhưng mà cần chi phải tìm cho ra thật đúng ai nói và nói lúc nào cái câu nói đầy minh triết ấy? Ngay người tử tế lắm khi cũng không nên nói hết những gì mình biết, lắm khi cũng nên biết giữ im lặng chớ? Với những lỗi nhẹ tầm cỡ “dân sự” thì rất nên như thế. Luật pháp định nghĩa: hình sự là TỘI, còn dân sự là LỖI. Tội thì trị, còn lỗi thì có thể xuê xoa – khi đó có thể giữ im lặng vô khối điều để bảo đảm đoàn kết. Chỉ bằng ấy phân tích, ta thấy ngay: bọn dính vào hình sự không thuộc vào phạm vi chế tài của câu nói im lặng là bạc, lời nói là vàng.
Cùng câu nói trên, im lặng còn có thể hơn là vàng như trong trường hợp này chẳng hạn: im lặng là bộ quần áo thích hợp nhất với đàn bà (Silence is Woman’s Best Garment). Chẳng hạn ở những quốc gia có cái tôn giáo quá tốt đẹp giữ danh dự cho đàn bà, mà nếu bị tố cáo là bị mất danh dự (xin hiểu là bị đàn ông làm mất danh dự) thì phải tội chết – chết cho đỡ bị hao tổn danh dự!
Chính vì thế mà Tổ chức theo dõi Nhân quyền Thế giới có báo cáo ngày 8 tháng 7 năm 2009 tựa đề là: IM LẶNG LÀ BẠO LỰC – Hãy chấm dứt lạm dụng phụ nữ tại Afghanistan! Nội dung là gì, cứ nhìn vào các thành tích của các vị đàn ông khả kính có quyền có tới dăm ba bà vợ ở những quốc gia đó, là ta có thể đoán được.
Như ta đã biết, bọn cầm quyền đê tiện ở các quốc gia toàn trị có coi Tổ chức theo dõi Nhân quyền Thế giới là cái qué gì đâu! Vì thế mà còn có câu nói khác Lời nói là Thời gian – Im lặng là Vĩnh cửu! (Speech is Time – Silence is Eternity)
Quay đi quẩn lại, vẫn quay về với dạng thức cổ điển hơn cả Im lặng là vàng.
Nhưng từ “vàng” có nhiều từ đồng nghĩa lắm. Có lúc nó có nghĩa là lúng túng . Và câu nói Im lặng là vàng được phiên dịch thành Im lặng là bối rối – Im lặng là khó xử lắm các đồng chí ạ – Im lặng là “biết thế này ông chẳng tham nhũng cho xong”! – Im lặng là chưa tìm được một thằng nào đến ngày tận số chịu làm con hy con sinh đây…
Im lặng là chờ ngày được đền tội! Rồi coi!
P.T.
