Thứ Bảy, 16 tháng 7, 2011

Nguyên tắc Estoppel và chuyện bé cái nhầm


Đọc bài Đảo của VNCH, nguyên tắc estoppel và công hàm của Thủ tướng Đồng thấy cũng vui vui. Cái ông Vũ Quý Hạo Nhiên ( Mà lâu nay mình nhầm là nhà thơ Phan Nhiên Hạo ở bên Mỹ) có lối diễn đạt khá dí dỏm, dễ chịu, đọc rất vui. Để lý giải ai chịu trách nhiệm về cái công hàm 1958 của TT Phạm Văn Đồng, ông Hạo Nhiên mới nhắc đến nguyên tắc Estoppel, một luật Anh được áp dụng trong công pháp quốc tế. Hạo Nhiên viết: “Estoppel đại khái là thế này. Nếu bên A có những hành động hay lời nói gì đó khiến cho bên B (có thể tưởng nhầm) mà làm một việc gì đó thì A chịu trách nhiệm chuyện đó.”  Hạo Nhiên ví von bằng một câu chuyện khá là vui: Một xóm có ba nhà “ Ở giữa là Đồng. Một bên Đồng là Nam. Bên kia là Trung. Nhà Nam có cái xe…Một hôm, Trung tới gõ cửa nhà Đồng. Trung bảo Đồng, “Cái xe kia kìa, từ nay nó là của tao, nhá.” Đồng ừ. Cũng có thể trong bụng Đồng nghĩ là nó không (hay chưa) phải của mình, mình nói gì mà chả được.” Đến khi “Nam đã chết, Đồng xông qua nhà Trung, đòi cái xe lại. Đồng bảo Trung, “Xe đó trước của Nam, bây giờ Nam chết, nó là của tao.“ Trung cãi, “Hôm nọ mày ừ rồi.” Đồng không chịu. Đồng bảo Đồng có chứng cứ lịch sử.
Áp dụng nguyên tắc Estoppel, Hạo Nhiên phán: “Hôm trước, khi Trung bảo, xe đấy của tao, lẽ ra Đồng đã phải nói, “Ủa, tao tưởng của Nam mà.” Khi không nói năng gì, thì hôm sau Đồng không được quyền chạy tới nhà Trung, đòi trả xe vì “tao thừa hưởng xe của Nam.”…Chuyện Đồng muốn thừa hưởng chiếc xe mà Đồng đã công nhận là của Trung, không thể thực hiện được, bị estop rồi.” Từ đó Hạo Nhiên kết luận:” Trung Quốc nói: Đảo này, đảo này, đảo này, của tôi nhá. Đảo đó có thể không phải của VNDCCH thật, nhưng VNDCCH lại cũng không nói gì là “đảo đó không phải của tôi nhá, tôi không có ý kiến,” hay một câu đại khái thế – một thứ “disclaimer” mà một người cẩn trọng bao giờ cũng viết thêm. VNDCCH không nói gì, Trung Quốc xông vào lấy. Đó là estoppel. Điều này khiến cho khi CHXHCNVN (là hậu thân của VNDCCH) thừa hưởng tài sản của VNCH/CHMNVN, thì trong số tài sản đó sẽ không thể có những đảo đó. “
Nghe cũng có lý. Nhưng ngẫm lại thì sai bét, đơn giản vì ở đây không phải vì A nói ( hoặc im lặng) mà B nhầm. Ông Trung chẳng nhầm gì sất. Nhà ông Đồng và nhà ông Nam trước đây là một nhà. Ông Trung bày kế chia đôi thành hai nhà, ông Nam là một nhà ông Đồng một nhà (chính ông Trung là một trong 4 tác giả chính của hợp đồng chia chác này). Thế cho nên khi ông Trung chỉ cái xe của ông Nam bảo ông Đồng, nói” xe này của tôi nhé” không phải vì ông Trung nhầm cái xe đó là xe của ông Đồng để hỏi xin, chẳng qua ông Trung muốn tìm kiếm đồng mình để đồng thuận  cái xe là xe của ông ấy. Khi ông Đồng ừ thì cái ” ừ” ấy là cái “ừ” của đồng minh chứ không phải cái ” ừ” của gia chủ. Khi đó giả sử ông Đồng có bảo “xe đó là của tôi, anh cứ lấy đi” thì nhất định ông Trung cười phì, nói xe của mày đéo đâu, xe tao ăn cướp của thằng Nam, tao hỏi mày là để mày im mồm không kêu làng ra đánh đập tao, có thế thôi, mày đừng có tưởng bở.
Sau này vật đổi sao dời, nhà ông Đồng và nhà ông Nam thống nhất thành một nhà. Chủ của ngôi nhà mới này là một ông khác, gọi là ông “Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, tất nhiên tất cả những gì  của ông Đồng và ông Nam  đều phải thuộc về ông chủ mới này. Nếu áp dụng nguyên tắc Estoppel, giả sử bên B là ông Trung bị nhầm đi nữa  thì ông chủ mới ( tức ông CHXHCNVN) không chịu trách nhiệm gì, vì ông này không phải là bên A. Bên A là ông Đồng mà ông Đồng đã hết vai trò lịch sử từ tám hoánh.
Có phải rứa không hè? Hi hi