Nam Nguyên, phóng viên RFA
Lễ tưởng niệm đồng bào chiến sĩ hy sinh trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, phía Tây Nam và Hoàng Sa-Trường Sa được dự kiến tổ chức vào sáng nay 27/7 tại 43 Nguyễn Thông quận 3 TP.HCM
 |
Hộ tống hạm VNCH HQ-10 dự trận Hoàng Sa 1974- Photo vietlist.com.us |
Đây là lần đầu tiên một lễ tưởng niệm được lên kế hoạch tổ chức mà chủ thể là tất cả những ai đã hy sinh để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, biển đảo của Việt Nam, trong đó có những liệt sĩ Hải quân quân đội nhân dân trong trận Gạc Ma 1988 và cả những tử sĩ Việt Nam Cộng Hòa trong trận chiến Hoàng Sa Ngày 18/1/1974.
 |
| 4 chiến hạm VNCH chiến đấu tại Hoàng Sa 1974- Photo Vietlist.com.us |
Được biết giới nhân sĩ trí thức TP.HCM phối hợp với Câu lạc bộ Phao lô Nguyễn Văn Bình tổ chức buổi tưởng niệm hiếm có, lồng vào khung cảnh Ngày thương binh liệt sĩ Việt Nam.
Ý tưởng về vấn đề này được thực hiện giữa lúc chủ quyền biển đảo của Việt Nam bị Trung Quốc xâm phạm nghiêm trọng và người dân Việt Nam sục sôi lòng yêu nước với các cuộc biểu tình chống Trung Quốc và bị chính quyền trấn áp.
Nhà nghiên cứu lịch sử địa lý Nguyễn Đình Đầu 91 tuổi, người thay mặt ban tổ chức ký tên trên thư mời nói là, buổi lễ diễn ra ở địa điểm sinh hoạt câu lạc bộ nên không cần phải xin phép.
Đáp câu hỏi của Nam Nguyên là có thể xem lễ tưởng niệm như một hình thức vinh danh những người đã chết vì bảo vệ lãnh thổ Việt Nam không phân biệt là quốc gia hay cộng sản. Cụ Nguyễn Đình Đầu đáp:
 |
| Bộ đội sơn cước Trung Quốc bỏ mình trên đường vào Việt Nam- 1979- Photo mai-thanh-hai blog |
“Đúng như thế, nhất là những người đã hy sinh rồi thì không nên phân biệt ý thức hệ hay về phương diện chính trị. Nhưng thế nào cũng có tác động về phương diện chính trị, tôi làm việc này thuần túy trên phạm vi tinh thần, cầu nguyện cho những người đã hy sinh cho tổ quốc.
Những chiến sĩ bên này hay bên kia nhưng đều là bảo vệ đất đai của tổ quốc. Chúng tôi cũng cầu nguyện và tôn vinh cả những đồng bào nạn nhân của những lực lượng thù địch ngoại bang chống phá Việt Nam.”
Tôi thấy ở khu chôn những người lính Mỹ trong cuộc nội chiến Nam Bắc 1861-1865 thì chôn chung một chỗ không phân biệt ai là ta ai là địch ai là bạn ai là thù. Vấn đề đó đã làm tôi suy nghĩ rất nhiều.Đinh Kim Phúc, Sài Gòn
Không phân biệt ý thức hệ
Nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc ở TP.HCM nói với chúng tôi ông không ở trong Ban Tổ Chức nhưng ông sẽ đến dự lễ tưởng niệm đồng bào chiến sĩ hy sinh trong cuộc chiến 1979 chống Trung Quốc xâm lăng miền Bắc, hay trong cuộc chiến Tây Nam mà ông từng tham gia, cũng như cuộc chiến bảo vệ biển đảo ở Hoàng Sa, Trường Sa:
“Tất cả những ai đã hy sinh để bảo vệ chủ quyền đất nước thì đều trân trọng. Nhưng mà hoàn cảnh Việt Nam hiện nay cũng còn những ý kiến khác nhau, mặc dù ai cũng muốn thực hiện điều mọi người nói là hòa giải và hòa hợp.
Riêng tôi, chỉ có thể phát biểu như thế này, lần đầu tiên tôi đến nghĩa trang quốc gia Arlington ở thủ đô Washington Hoa kỳ tôi thấy ở khu chôn những người lính Mỹ trong cuộc nội chiến Nam Bắc 1861-1865 thì chôn chung một chỗ không phân biệt ai là ta ai là địch ai là bạn ai là thù.
 |
| Biệt hải VNCH lên đường ra Hoàng Sa -1974- Photo vietlist.com.us |
Vấn đề đó đã làm tôi suy nghĩ rất nhiều và tôi nghĩ rằng có thể đó là một trong những lý do để Mỹ trở thành một trong những siêu cường.”
Tối 26/7 khi trả lời chúng tôi nhà nghiên cứu sử Nguyễn Đình Đầu nói rằng việc tổ chức buổi lễ tưởng niệm có thể gặp một ít trở ngại nhưng cụ tin rằng nó sẽ vẫn diễn ra.
Đối với quan ngại chính quyền sẽ cản trở buổi lễ vì có thể có biểu tình hay biểu dương để phản kháng Trung Quốc, cụ Nguyễn Đình Đầu phát biểu:
“Chúng tôi làm với tính cách một nghi lễ đối với những người đã hy sinh vì tổ quốc hay là nạn nhân ngoại xâm. Kỳ này chúng tôi làm sẽ không kết nối các công việc trong các phạm vi khác.
Buổi lễ này hoàn toàn có tính cách nghi lễ cầu siêu tôn vinh những người đã hy sinh vì tổ quốc hay là nạn nhân chiến cuộc. Theo tôi biết sẽ không có sự biến chuyển sang mít tinh biểu tình…”
Trong lễ tưởng niệm đồng bào chiến sĩ hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc, phía Tây Nam và ở Hoàng Sa Trường Sa dự kiến tổ chức vào 9giờ sáng 27/7 tại 43 Nguyễn Thông Quận 3 TP.HCM, sẽ có phát biểu của nhà nghiên cứu sử Nguyễn Đình Đầu, Giáo sư Tương Lai, ông Lê Hiếu Đằng, ông Huỳnh Tấn Mẫm.
Các nhân sĩ trí thức này cũng là những người dẫn đầu cuộc biểu tình phản kháng Trung Quốc lần đầu ở TP.HCM hôm 5/6/2011.
